مطبخ آذربایجانی
ترکهای آذربایجان به تهیه و تناول غذاهای خوشمزه علاقه خاصی داشته و چشیدن طعم را از دیرباز یکی از عناصر تمدن خود میدانند . آشپزخانه ترکها همواره رنگین و متمول بوده و خوراکیهای مختلف و شیرینی های زیبا را با روایح مطلوب و تزئینی فوق العاده در دل خود جای میدهند.
آداب و فرهنگ تغذیه در آذربایجان نیز گذشته ای دیرینه دارد . مواد خام و خوراکیها در بخش مجزائی از خانه انبار گشته و همچنین در خانه مکانی برای طبخ نان وجود داشت که امکان پخت و صرف نان گرم در داخل خانه را برای ساکنینش فراهم میکرد . در گذشته باید گفت که تقریبا تمام امورمربوط به تغذیه در داخل خانه ها انجام میشد.
آداب و فرهنگ آذربایجان
آداب سفره در آذربایجان نیز گذشته ای دیرینه دارد . در گذشته بسیاری از خانواده های ترک آذربایجان برای صرف غذا بر کنار سفره هائی که بر زمین می گستردند نشسته و غذا در سینی های مسی بزرگی سرویس میگردید.
مسلما قبل از غذا شستن دست لازم بوده و از اینرو تنگ و لگن مسینی پر از آب شده و برای اهالی خانه تعارف میگشت . امروزه نیز در بسیاری از خانه های آذربایجان غذا بر روی سفره های زمینی سرویس شده و اهالی منزل بر اساس تقدم سنی از سمت بالا به پائین بر سر سفره جای میگیرند.
بر سر سفره صبحانه چند نان از انواع لواش ، سنگک ، بربری و فتیر بهمراه چائی ، پنیر ، کره ، عسل ، مربا و تخم مرغ آب پز و یا نیمرو صرف میشود . در وعده های نهار و شام غذا با صرف نوعی پیش غذا شروع میگردد.
چاشنی های آذربایجانی
تهیه مرباها ، شربت ها ، رب و شیرینی های مختلف تنها گوشه ای از این مطبخ غنی بوده و امروزه نیز بسیاری از نمونه های شربت و مربا در خانه ها تهیه و استفاده میگردد . مردم آذربایجان با توجه به شرایط جغرافیائی و داشتن اقلیمی کوهستانی و سرد به مرباها و شیرینی جات علاقه خاصی داشته و در خلال صبحانه و یا بعد از صرف وعده ای غذائی مربا تناول مینمایند.
یکی از مواردی که بهنگام تابستان برای میهمانان قبل از هر چیزسرویس میگردد شربتهائی است که در خانه ها تهیه شده و طعمی فوق العاده دارند . در فصل زمستان اولین پذیرائی با چائی داغ و لب سوز آغاز میگردد . بعد از سرویس شربت و یا چائی نوبت به تعارف شیرینی و یا میوه جات میرسد.
در آذربایجان بانوان هنرمند و کدبانو از هرمیوه و یا صیفی جاتی که به فکرتان برسد مربا تهیه میکنند که از میان آنها میتوان به مربای آلبالو ، گیلاس ، توت فرنگی ، زردآلو ،سیب ، خیار ، گل محمدی ، هندوانه ، لیمو ، پوست پرتقال ، نارنگی ، پوست پسته ، ترب اشاره ورزید.
از میان شربتها نیز مهمترینشان شربت آلبالو ، گل محمدی و ریواس است.
انواع کباب ها
در مطبخ و سفره آذربایجان غذاهای گوشتی و غذاهائی که بیشتر از سبزیجات تهیه میشوند در تعادل کامل میباشد ولی نباید فراموش کرد که آذربایجانیان نیز مانند تمامی ترکهای جهان به گوشت و کباب علاقه خاصی داشته و در کباب نیز بیشتر گوشت قرمز را ترجیح میدهد . مسلما شما هم قبول دارید که وقتی مردمی از گوشت و کباب خوششان بیآید حتما ادویه جات نیز در بین آنها اهمیت فوق العاده ای دارد.
مردم این سرزمین دوست دارند تا در روز جمعه و یا روزهای تعطیل دیگر به تناول کباب و یا همان چلوکباب مشهور بپردازند . برای کسانیکه تا کنون غذای آذربایجانیان را نخورده اند باید گفت که چلو کباب غذائی است که در آن کبابی از گوشت گوسفند و یا گوساله بر سیخ شده و بعد از پخت بر روی آتش تیز کباب روی پلو دم کرده سرویس میشود . همچنین بر روی برنج دم کرده مقداری نیز کره جامد علاوه شده و با گرمی ناشی از پلوی گرم این کره ذوب گردیده و بخورد پلو میرود . در کنار سینی کوچک چلوکباب مقداری ماست ، کباب گوجه فرنگی و فلفل نیز سرویس میگردد . یکی دیگر از کبابهای پرطرفدار در آذربایجان جوجه کباب میباشد.